Bouw hulpwarmtecentrale Amsterdam-Noord

Een hulpwarmtecentrale (HWC) is een installatie in het stadswarmtenet. Deze warmt water op die vervolgens via een ondergronds leidingnet woningen en bedrijven verwarmt en voorziet van warm tapwater. Een HWC wordt gebruikt op momenten dat het erg koud is, bij onderhoudswerkzaamheden elders in het warmtenet of bij calamiteiten. De brandstof van een HWC is momenteel meestal aardgas. 

Gemeente Amsterdam wil verschillende wijken van het gasnet af halen. Een deel van de wijken wordt aangesloten op stadswarmte. In Amsterdam-Noord zal het aantal aangesloten woningen op stadswarmte de komende tijd toenemen.

Het overgrote deel van de warmte in Amsterdam-Noord is restwarmte afkomstig van het Afval Energie Bedrijf (AEB) die met een transportleiding naar Amsterdam-Noord vervoerd wordt. Als er straks meer dan 14.000 aansluitingen in Amsterdam-Noord zijn, heeft het warmtenet bij strenge vorst ondersteuning nodig om voldoende warmte te kunnen blijven leveren. Door de groei in aansluitingen op stadswarmte, is dit hulpvermogen vanaf 2027 in Amsterdam-Noord nodig. Door een hulpwarmtecentrale (HWC) in Amsterdam-Noord te bouwen, vangen we dit op. Naast de opvang van piekvraag naar warmte is de HWC ook een back-up voor calamiteiten en gepland onderhoud aan het warmtenet in Amsterdam-Noord.

De HWC is een onbemande installatie. Voor deze HWC is door architectenbureau Heren5 een speciaal ontwerp gemaakt: ‘De fabriek die geen fabriek wil zijn’. Dit komt terug in de mysterieuze uitstraling waardoor het gebouw als een meteoriet in de omgeving lijkt neer te slaan.

We zijn verplicht om te zorgen dat de te leveren warmte voldoet aan bepaalde minimale en maximale temperaturen. Daarnaast moeten we garanderen dat we voldoende warmte leveren. Westpoort Warmte heeft – uiteraard – niks te zeggen over de temperaturen in de woonruimte van de mensen zelf. Die bepalen zelf hoeveel warmte zij uit het warmtenet afnemen (dus hoe hoog zij de thermostaat zetten). Wij ontwerpen onze warmtenetten op basis van de te verwachte warmtevraag per woning.

Ja, de HWC is nodig om meer woningen op het warmtenet aan te kunnen sluiten en onze klanten te allen tijde van voldoende warmte te kunnen voorzien.

De HWC draait alleen bij strenge vorst, gepland onderhoud of bij een storing of calamiteit. De eerste jaren zal de HWC onder normale omstandigheden niet meer dan 100 uur per jaar in werking zijn. In de eindsituatie in 2040 zal de HWC ongeveer 220 draaiuren hebben. Om de warmtevraag op te kunnen vangen bij calamiteiten of tijdens onderhoud moet de HWC meer draaiuren maken. Daarom hebben we een vergunning aangevraagd voor maximaal 1.500 draaiuren, om warmte te kunnen leveren als het moet.

Als brandstof voor de HWC zal aardgas gebruikt worden. Dit lijkt tegenstrijdig met het beleid van gemeente Amsterdam en Vattenfall. De reden om op dit moment voor aardgas te kiezen, is het gebrek aan betaalbare alternatieven op de korte termijn. De HWC wordt voorbereid om op termijn over te kunnen schakelen op een alternatief dat minder uitstoot van CO₂ oplevert.

De HWC wordt voorbereid om in de toekomst uitgebreid te kunnen worden om verdere groei van het stadswarmtenet mogelijk te maken.

Het doel van de HWC is het leveren van piek- en back-up-warmte, dus als de hoofdwarmtebron wegvalt of niet voldoende warmte kan leveren. Denk bij dat laatste bijvoorbeeld aan hele koude dagen. Als dat het geval is, dan moet de HWC op elk moment aan of uit gezet kunnen worden. Dat kan op dit moment alleen met gas. Een alternatieve brandstof is of nog niet technisch haalbaar, betaalbaar of betrouwbaar genoeg. Deze installatie zal het grootste deel van het jaar niet draaien.

Met het huidige aantal aansluitingen kunnen onze klanten betrouwbaar van warmte worden voorzien. Bij verdere groei van het aantal aansluitingen is een piek- en back-up voorziening nodig. Deze rol zal de hulpwarmtecentrale vervullen.

Het is niet mogelijk om het gebouw van de HWC multifunctioneel in te zetten (bijvoorbeeld ook als klimmuur). Dit komt omdat de HWC een onbemande installatie is. Ook kunnen wij niet de veiligheid garanderen wanneer het gebouw op andere manieren wordt ingezet.

De HWC maakt alleen geluid als deze aanstaat. Uit onderzoek blijkt dat de HWC voldoet aan de geldende geluidsgrenswaarden. Hierbij is getoetst aan de bestemmingen zoals opgenomen in het huidige bestemmingsplan. De HWC is verder een onbemande centrale met weinig activiteit. Er komen geen piekgeluiden voor, zoals bijvoorbeeld laden en lossen.

De HWC is een gasgestookte installatie. Als de HWC aan staat, komt er als gevolg van de verbranding van aardgas, CO₂ en stikstofdioxide vrij. De HWC zal te allen tijde voldoen aan de wettelijke eisen.

Bij het zoeken naar een locatie is het belangrijk dat de HWC zo centraal mogelijk bij de klanten ligt en zo dicht mogelijk bij het bestaande stadswarmtenet. Hoe dichterbij, hoe effectiever de HWC en hoe kleiner de warmteverliezen.

Er zijn, sinds de start van het project in 2017, 13 locaties binnen Amsterdam-Noord onderzocht, zie ook onderstaand kaartje. Deze locaties zijn beoordeeld op bereikbaarheid, ruimte voor de installaties, ruimte voor de warmteleidingen en ontwikkelingsmogelijkheden. Twaalf locaties vielen af omdat er óf te weinig plek was, óf de bebouwing te dichtbij zou staan, óf het gebied al was aangewezen als bijvoorbeeld Hoofdgroenstructuur. Het gebied net ten noorden van Ring A10 (locatie 1 op onderstaand kaartje, bij afslag S116, ook wel het Groene Veld genoemd) heeft deze beperkingen niet.

In nauw overleg met het stadsdeel is er daarom voor gekozen om de HWC te realiseren in het zuidoostelijke deel van de zogenaamde slibvelden van het Groene Veld.

Nee, de eerder onderzochte locaties zijn afgevallen om redenen die nu ook nog gelden.

Wij gaan er niet over of de ADM-gemeenschap wel of niet kan blijven op Het Groene Veld, dat is aan de gemeente Amsterdam. De HWC neemt in ieder geval niet het gehele terrein van Het Groene Veld in beslag, maar slechts een beperkt deel. Zie ook het kaartje hieronder. Tijdens de bouwfase is er een groter terrein nodig. De rest van het terrein kan gebruikt worden voor andere doelen. Wij zijn in goed overleg met de vereniging de Verademing over hoe we als goede buren met elkaar omgaan tijdens de bouwfase en nadat de HWC in gebruik is genomen. Ook buurtbelangengroep Jeugdland Elzenhagen Noorderkwartier (JEN) is bij deze overleggen betrokken.

Voor de bouw van de HWC en de aanleg van de warmteleidingen zal er zwaar bouwverkeer naar de locatie komen. Daarvoor leggen we een tijdelijke toegangsweg aan vanaf een oprit van de A10 naar de zuidelijke kant van het bouwterrein.

De toegangsweg kruist het Pepijnpad op één locatie. We plaatsen hier een sluisconstructie dichtbij de plek waar de tijdelijke toegangsweg het Pepijnpad kruist. Zo kan het bouwverkeer veilig het Pepijnpad kruisen en blijft het Pepijnpad toegankelijk tijdens de bouw. Alleen op momenten dat bouwverkeer het Pepijnpad oversteekt, zal de kruising met de sluisconstructie tijdelijk worden afgesloten. Zodra de werkzaamheden zijn afgerond, verwijderen we de toegangsweg en herstellen we de kruising met het Pepijnpad.

Om het bouwverkeer door de woonwijk en over Het Groene Veld te beperken, komt er een tijdelijke toegangsweg voor zwaar transport naar de HWC-locatie vanaf de A10. Er wordt een tijdelijke op- en afrit van de A10 gemaakt naar de zuidelijke hoek van het HWC-terrein. Personenverkeer naar het bouwterrein op het HWC terrein zal via de brug aan de Eeuwige Jeugdlaan richting Het Groene Veld worden geleid.

Werkverkeer voor de aanleg van de leidingen in de Elzenhagensingel en de aftak richting Amerbos rijdt via de rijweg van de Elzenhagensingel en de J.H. van Heekweg. Doordat we leidingen op kunnen slaan op het bouwterrein van de gemeente in Elzenhagen Zuid, wordt de overlast van het aanvoeren van leidingdelen zoveel mogelijk beperkt

In de zomer van 2025 zal er een gestuurde boring plaatsvinden op de Elzenhagensingel. Hiervoor zullen voor korte tijd hijskranen worden opgesteld op de Elzenhagensingel en de B. Merkelbachsingel. Hierover wordt t.z.t. nader gecommuniceerd met omwonenden.

Er moeten bomen gekapt worden voor de tijdelijke toegangsweg vanaf de A10 naar de locatie van de HWC en voor de bouwplaats op Het Groene Veld.
Voor de aanleg van de warmteleidingen zullen er bomen langs de Elzenhagensingel worden verplant of verwijderd.

Westpoort Warmte vindt het belangrijk dat haar werkzaamheden niet zorgen voor een afname van groen in de omgeving. Daarom zijn we met de gemeente in overleg over hoe de verplante en gekapte bomen conform het beleid van de gemeente gecompenseerd worden.

De gemeente ondersteunt de komst van de HWC op het Groene Veld en de aanleg van de warmteleidingen. Voor de bouw van de HWC en de aanleg van de warmteleidingen hebben wij vergunningen nodig. Pas als de benodigde vergunningen zijn verleend, mogen wij de HWC bouwen en de warmteleidingen aanleggen. Ook is er een investeringsbesluit nodig van Westpoort Warmte. De voorbereidingen van de bouw op het Groene Veld starten op zijn vroegst 1 oktober 2024. De aanvraag voor de omgevingsvergunning voor de HWC is op 7 juli 2023 ingediend. Overige vergunningen hebben wij deels al aangevraagd, deels moet dit nog gebeuren.

De Omgevingsdienst Noordzeekanaalgebied verleent namens de provincie Noord-Holland de omgevingsvergunning voor de HWC. Bent u het niet eens met het plan? Dan is het mogelijk om een zienswijze in te dienen (bezwaar te maken) op het zogenaamde ontwerpbesluit. Dit kan nadat alle belangrijke stukken door de Omgevingsdienst ter inzage zijn gelegd (dit betekent dat u de stukken van de vergunningaanvraag mag bekijken of lezen). Er geldt een termijn van 6 weken voor het indienen van een bezwaar. In het ontwerpbesluit kunt u lezen hoe dit in zijn werk gaat.

Na de bouw is de HWC bereikbaar via de normale toegangsroute naar het Groene Veld. De HWC is een onbemande installatie en vraagt geen dagelijks onderhoud. We verwachten dat enkele keren per week iemand de HWC bezoekt voor inspectie en onderhoud. Om de 2 tot 4 jaar vindt er groot onderhoud plaats en zullen er grofweg gedurende 2 weken 4 auto’s per dag langskomen.

Alle werkzaamheden worden uitgevoerd volgens normen die daarvoor gelden. Vattenfall voert al een lange tijd werkzaamheden uit in Amsterdam. Wij verwachten dat deze werkzaamheden geen schade aan woningen of andere objecten veroorzaken.

Bij stadsverwarming gebruiken we verschillende bronnen om water te verwarmen. Dit warm water gaat via ondergrondse leidingen naar je huis of bedrijf. Je verwarmt je huis zonder gebruik te maken van een HR-gasketel. 

Ben je eigenaar van je woning, dan bepaal je zelf of deze wordt aangesloten op het stadswarmtenetwerk. Bij huurwoningen heeft de eigenaar of corporatie daarvoor toestemming nodig van (70% van) de huurders.

Op de pagina Stadsverwarming kun je zien waar wij stadswarmte leveren. 

Als je interesse hebt in een aansluiting op stadswarmte, dan kun je je melden via mijnaansluitingen.nl.

Je vindt meer informatie op onze tarievenpagina.

De HWC wordt met nieuwe stadswarmteleidingen, onder de A10 door, verbonden met het bestaande stadswarmtenetwerk binnen de ring. De aanleg van deze nieuwe leidingen biedt gelijk een kans om zo'n 2000 afnemers van warmte in het gebied Amerbos aan te sluiten op het stadswarmtenetwerk. Momenteel krijgen de bewoners van Amerbos warmte van een Warmte-Kracht-Koppeling (WKK) installatie die op gasmotoren draait. De WKK is verouderd en loopt tegen het einde van zijn levensduur. Door nieuwe leidingen aan te leggen krijgen de bewoners straks stadswarmte vanuit het Afval Energie Bedrijf (AEB). De gasmotoren gaan weg en worden vervangen met een warmte overdrachtstation (WOS). De WOS ontvangt de warmte van het stadswarmtenet en draagt deze over aan het warmtenet van Amerbos. De WOS regelt de druk en temperatuur van het warmtenet in de wijk.

Heb je een vraag, opmerking, klacht of compliment over het project? Dan kun je een e-mail sturen naar hsan@vattenfall.nl 

Voor algemene vragen kun je bellen naar ons storingsnummer 0800 0513 (kies optie 2), bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot 15.00 uur.