MarktRapport week 3 2025

Ontwikkelingen van deze week

Deze flinke stijging van de gasprijzen kwam voort uit de beschuldiging van Rusland aan het adres van Oekraïne, dat zij verantwoordelijk zouden zijn voor het uitvoeren van een drone-aanval op de compressiestations van de TurkStream-gaspijpleiding. De TurkStream-gaspijpleiding is de enige overgebleven pijpleiding voor de levering van gas vanuit Rusland naar Europa.

Ontwikkelingen op de gasmarkt

De gaspijpleiding TurkStream levert in Q1 2025 naar verwachting gemiddeld 45 mcm gas per dag aan Europa. Het is daarmee een kleine pijpleiding. Ter vergelijking wordt door de pijpleidingen vanuit Noorwegen, de grootste leverancier van gas via pijpleidingen, dagelijks gemiddeld 323 mcm gas geleverd. De Turkstream-pijpleiding levert dus maar relatief weinig gas, zo’n 14% ten opzichte van wat er uit Noorwegen komt.

De TurkStream-gaspijpleiding is belangrijk aangezien dit de nog enige overgebleven pijpleiding vanuit Rusland naar Europa is, na het wegvallen van de pijpleiding via Oekraïne per 1 januari van dit jaar. Oekraïne heeft (nog) niet op de beschuldigingen van Rusland gereageerd, omdat ze het zien als propaganda. Uit de beschikbare informatie lijkt vooralsnog niet dat er afwijkingen te zien zijn in de export via de betreffende pijpleiding.

Naast de beschuldigingen van Rusland van een aanval, zorgden ook de lagere temperaturen en minder wind- en zonne-energieproductie afgelopen dagen voor hogere prijzen in heel Noordwest-Europa. De grote vraag naar gas leidde daarnaast ook tot het verder onttrekken van gas uit de gasopslagen. De gasopslag in Nederland is momenteel voor 49% gevuld en in de rest van Europa is dat 65%.

Op dinsdag 14 januari was er een behoorlijke daling van de gasprijs te zien; de markt sloot die dag op 46,947€/MWh. Die daling is waarschijnlijk toe te schrijven aan het kalmeren van de markt, nadat duidelijk werd dat de Turkstream-pijpleiding vooralsnog normaal functioneert.

Onderhoud Noorse LNG- en gasinstallaties

Ondertussen is de Noorse LNG-fabriek Hammerfest sinds 2 januari buiten gebruik door een storing in een compressor. De storing zal naar verwachting tot 19 januari duren. De fabriek levert ongeveer 5% van Europa’s totale vraag naar LNG. Vrijwel alle Noorse LNG heeft als bestemming Europa, met Nederland als een van de belangrijkste afnemers.

Daarnaast was er ook nog een onverwacht onderhoud op het Njord-gasveld als gevolg van productieproblemen. Hierdoor was de volledige capaciteit van 5,3 mcm gas per dag niet beschikbaar, wat zo’n 1,6% van het totale dagelijkse volume via Noorse gaspijpleidingen is. Deze uitval leek echter weinig effect te hebben op de gasprijzen.

Veiling CO₂-emissierechten 2025 gestart met een forse stijging

Vorige week dinsdag zijn de veilingen voor de CO₂-emissierechten weer gestart, hierdoor kwamen er weer veel rechten op de markt en dit zorgde voor lagere prijzen. Dat effect was echter van korte duur. De prijs is inmiddels weer gestegen, de prijs van emissierechten volgde de weg omhoog van de gasprijzen. Verder lijkt ook een positiever beeld over de Europese industrie de hogere prijzen te stimuleren.

Wind blijft bepalende factor op de spotmarkt voor elektriciteit

De Europese windenergieproductie steeg voor de derde week op rij tot een gemiddelde van 89,5 GW in de week tot 12 januari, de op een na hoogste productie van deze winter. Het gemiddelde van januari (89 GW) ligt boven de records van de vorige winter. De komende dagen wordt minder wind in Noordwest-Europa verwacht, maar dat kan regionaal verschillen. Ook in Nederland ligt de windproductie deze week onder het gemiddelde door minder wind dan normaal voor deze tijd van het jaar. Volgende week wordt meer wind verwacht.

Ontwikkeling energieprijzen in beeld:

In de grafieken en jaarblokken ziet u de gevolgen van deze ontwikkelingen op de energiemarkt terug in de energieprijzen.