Om het elektriciteits- en gasnet stabiel te houden, is het nodig dat vraag en aanbod in balans zijn. Het is niet mogelijk om elektriciteit en gas efficiënt op te slaan (hoewel er voor elektriciteit steeds meer efficiëntere batterijoplossingen aanwezig zijn), waardoor het netwerk uit balans raakt op het moment dat er meer of minder vraag is dan het voorspelde aanbod. Dit brengt kosten met zich mee, die doorberekend worden aan de eindverbruiker.
Voor de onbalans op het elektriciteitsnetwerk is landelijk netbeheerder TenneT de eindverantwoordelijke. Voor Gas is Gas Transport Services (GTS) de eindverantwoordelijke. Onbalans ontstaat wanneer er een verschil ontstaat tussen de daadwerkelijke geproduceerde energie en de gevraagde energie op dat moment. Dit verschil kan ontstaan door verschillende factoren, zoals onverwachte veranderingen in vraag of onvoorspelbare weeromstandigheden bij duurzame bronnen. Om deze verschillen te corrigeren worden onbalanskosten in rekening gebracht.
Bij elektriciteit heeft u de keuze om uw onbalanskosten zelf te dragen of om deze af te kopen. Wanneer u de onbalanskosten afkoopt, betaalt u een vast bedrag voor onbalans. Wij dragen dan het risico van de grillige onbalanskosten.
Bedrijven en huishoudens verbruiken niet altijd dezelfde hoeveelheid energie. We kunnen energieverbruik in bepaalde mate voorspellen. Maar niet alles is te voorspellen. Onverwachte weersveranderingen kunnen bijvoorbeeld zorgen voor een plotselinge toename in energieverbruik. Hoe stabieler het energieverbruik van uw bedrijf is, hoe minder onbalanskosten er berekend worden.
Onbalanskosten zijn variabel en gemiddeld hoger dan de reguliere elektriciteitsprijzen. Afnemers kunnen ervoor kiezen om het risico van onbalanskosten af te kopen. Een groot deel van de bedrijven doet dat. Op de factuur komt dit terug als ‘kosten voor het dragen van het onbalansrisico’.
In een extreem koude periode kan het bijvoorbeeld voorkomen dat het gasverbruik in ons land flink toeneemt. Als dit verbruik veel hoger is dan eerder voorspeld, dan grijpt GTS, de landelijke netbeheerder van het gas, in.
Marktpartijen, dus afnemers en inbrengers van gas, kunnen ook zelf corrigeren in de gasaanvoer of -afname om balans te krijgen. Maar wanneer er over het hele land onbalans ontstaat die onvoldoende door de verschillende partijen wordt gecorrigeerd, koopt of verkoopt GTS zelf gas om de balans te herstellen. Zij berekenen de kosten hiervoor door aan de marktpartijen die de onbalans veroorzaken. Deze onbalanskosten worden uiteindelijk aan de eindgebruiker doorberekend, maar maken een klein onderdeel uit van uw totale energierekening.
Wij nemen het onbalansrisico van onze klanten op ons door hier een vaste vergoeding voor te rekenen. Door het grote volume gas dat we afnemen voor onze klanten, is de totale onbalans gemiddeld kleiner dan de onbalans per individuele klant.
Omdat we begrijpen dat u niet altijd op de hoogte kunt zijn van de laatste prijsontwikkelingen op de energiemarkt, houden wij u graag wekelijks op de hoogte via ons MarktRapport.
Onze Markt Expertise Desk helpt u bij al uw vragen over energie besparen, energie-inkoop en duurzamer ondernemen. Wij geven u advies over het gebruik van zonne- en windenergie, e-mobility en warmte binnen uw bedrijf of organisatie.
