MarktRappodcast: Beluister de podcast en blijf op de hoogte

Luister de podcast

In deze aflevering van de MarktRappodcast bespreken de marktexperts de recente ontwikkelingen op de energiemarkt en gaan ze vooral in op de ontwikkelingen op de gasmarkt. Daarnaast wordt de impact van nieuwe regelingen zoals de ETS-2 en de bijmengverplichting van groen gas besproken. Floris van Zuilekom legt in deze aflevering uit hoe batterijen kunnen helpen bij netcongestie en prijsvolatiliteit, en geeft advies over het gebruik en de aanschaf van batterijen voor bedrijven. Heeft u nog een vraag over het onderwerp batterijen, dan u kunt deze vraag stellen via floris.vanzuilekom@vattenfall.nl. Hieronder vindt u nog aanvullende informatie met betrekking tot de inhoud van deze podcast:

• Emissiehandelssysteem ETS-2
• Bijmengverplichting groen gas

U hoort (of leest) het allemaal in deze 28:56 minuten durende aflevering van de MarktRappodcast. Deze podcast is o.a. op Spotify terug te vinden.

Heeft u vragen?

Heeft u een vraag over de energiemarkt of over energie in het algemeen? Mail deze dan naar podcast@vattenfall.nl. We behandelen uw vraag graag in een volgende podcast.

Lees de podcast

Peter: Dit is MarktRappodcast, een maandelijkse podcast van Vattenfall. In deze podcast bespreken we met marktexperts de belangrijkste trends en ontwikkelingen op de energiemarkt en andere energie gerelateerde onderwerpen. Welkom bij de 2^e podcast van dit jaar en daar waar er ontzettend veel gebeurde eind december. Eigenlijk zo relatief rustig was het de afgelopen weken. Al viel dat ook alweer mee, Rick, geloof ik. Maar we hadden aan het begin van de maand een vermeende aanslag op een gaspijpleiding die door de Turkije loopt.

Maar goed, voordat we daar verder over gaan spreken, wil ik eerst eventjes de tafelgasten aan u voorstellen. Deze keer heb ik aan tafel Rick Marsman, u heeft hem al veel vaker gehoord en Floris van Zuilekom. Welkom beiden. Floris, voor jou is het de eerste keer hier aan tafel. Zou je misschien kort kunnen vertellen wat jij binnen Vattenfall doet en wat jouw verantwoordelijkheid is, of misschien wat jouw expertise is?

Floris: Ja, is goed. Dank je wel Peter. Hartstikke leuk dat ik vandaag mag deelnemen aan de podcast. Binnen Vattenfall houd ik mij bezig met het verduurzamen van bedrijven. Dit houdt onder andere in dat ik met bedrijven in gesprek ga om te bekijken hoe ze kunnen verduurzamen en hoe Vattenfall daarbij kan helpen. Voor nu is dat vooral advies op het gebied van zonnepanelen, batterijen, warmtepompen en energiemanagementsystemen. Aan de hand van een profiel van de klant kijk ik dan hoe kunnen we ze helpen en ook met name wat zijn hun groei-ambities. Dan kijken we naar welke oplossing het beste hierbij past. Dus het gaat de laatste tijd erg vaak over batterijen. 

Peter: Ja en daar gaan wij het ook zo dadelijk over hebben, want die rol van batterijen die wordt eigenlijk wel steeds belangrijker in de energietransitie. Maar ik wil eigenlijk eerst beginnen met waar we elke podcast mee beginnen, wat jullie opviel op de energiemarkt in de afgelopen weken. Mag ik bij jou beginnen, Rick?

Rick: Ja, Peter, zeker. Wat mij eigenlijk opviel is dat het prijs voor gas voor de maand vooruit weer op het hoogste niveau sinds twee jaar was. En dan zie je dus wel, ondanks dat het relatief rustig was met berichten die voor een schokeffect zorgen. Dan zie je gewoon dat de huidige marktsituatie zorgt voor een prijsopdrijvend effect.

Peter: Ja, ook even een korte vraag tussendoor, Rick. Ik las iets over de Baltische staten die zijn afgekoppeld van het elektriciteitsnet, want die waren ook afhankelijk van Rusland. Hoe zat dat precies?

Rick: Ja, van oudsher, vanuit de Sovjet-Unie tijd, zaten zij verbonden aan het Russische elektriciteitsnet. Sinds de oorlog wilden ze onafhankelijk van Rusland zijn. Dus is er in samenwerking met de EU voor gezorgd dat er interconnectoren, dus de verbinding tussen landen, zijn tussen de Baltische staten met Zweden, Finland en ook Polen. Zodat ze elektriciteit uit de rest van Europa kunnen importeren.

Peter: Heeft dat nog effect op onze energiemarkt?

Rick: Nee, afgezien dat het een flinke investering was is het met name ook iets voor de bühne. Volgens mij hebben ze het ook groots gevierd. Dus het is meer voor de show, dan dat de prijzen hier daadwerkelijk omhoog gaan. Wel voor de landen zelf is de elektriciteit wat duurder geworden.

Peter: die Baltische staten?

Rick: Ja.

Peter: Oké. Floris, wat viel jou op voor zover je het een beetje gevolgd hebt, want ik begreep dat je net vader bent geworden. Dus je zult ook wel veel met andere zaken bezig geweest zijn?

Floris: Ja, dat klopt inderdaad. Ik ben net vader geworden van een zoon, heel trots en blij ermee. Ik ben inderdaad vooral bezig geweest met het schoonmaken van billen, luiers en hoe ik de tijd ervan zo kort mogelijk kan maken, zodat ik maximaal slaap heb.

Peter: En gelukt?

Floris: Zullen jullie wel herkennen? Ja, het lukt af en toe wel, maar je kunt het natuurlijk nooit voorspellen. Tegelijkertijd toch wel veel gesprekken gevoerd over energie. Dat heeft ermee te maken, mijn vrouw is Canadees. Haar vader is nu bij ons op bezoek om te helpen. En hij heeft heel veel bij verschillende olie- en gasbedrijven gewerkt in Canada. Dus samen hadden we ook even besproken van wat gaan die tarieven van Trump nou voor effect hebben op de LNG-markt? Hij gaf toch wel aan van, ja, het grootste percentage van LNG en olie komt uit Canada voor de VS. En dat wordt dan ook doorgevoerd naar Nederland. Dus als daar tarieven op komen, dan zal het nog echt wel wat effect hebben op de prijzen ook hier in Nederland. Dat is zijn verwachting. Dus ja, mijn beperkte visie op de energiemarkt is toch van laten we zoveel mogelijk eigen opwek doen. Dat zal ook waarschijnlijk lonen.

Peter: Nou, we gaan het zien. Bedankt Floris. Ik had het er net al even over. Er leek niet zo heel veel te gebeuren, in ieder geval begin januari. In ieder geval niet zoveel als dat er in december gebeurde. Er was inderdaad iets van een vermeende aanslag. Het was niet helemaal duidelijk of het nou echt een aanslag was of dat het gezegd werd. Kan je misschien even kort uitleggen, Rick, wat er precies aan de hand was?

Rick: Ja, er kwam een bericht ergens midden januari, uit mijn hoofd dat de gasinstallatie van de TurkStream, dat is de gaspipeline die Russisch gas richting Bulgarije transporteert, loopt via TurkStream, dus loopt via Turkije. Aan de Russische kant zouden er droneaanvallen geweest zijn. Hebben geen effect gehad op de hele installatie zelf. Het gas bleef gewoon stromen. En Rusland beschuldigde Oekraïne daarvan, dus dat zorgt op je rond die de dat weekend en voor daarna zeg maar voor prijsstijgingen.

Peter: Ja, dat is eigenlijk nooit echt helemaal duidelijk geworden of het nou wel of niet om een aanslag zou gaan.

Rick: Nee, ik heb het voor deze podcast nog even nagekeken maar ik kon niet vinden of het daadwerkelijk ook Oekraïne was die dat gedaan zou hebben.

Peter: En nu we toch over de de gasmarkt hebben we zagen vooral dat er op de gasmarkt en daardoor ook wel de elektriciteitsmarkt, maar vooral op de gasmarkt, heel veel prijsschommelingen waren en je gaf het zelf ook al aan en de de prijs is enorm gestegen het kwam onder andere doordat de toch wel lage gasvoorraden zijn. Inmiddels begreep ik al zelfs dat we langzaam uitkomen op de door de u gestelde minimum of misschien zitten we daar al zelfs onder ja hoe erg is dat?

Rick: Ja in Nederland zitten we er al onder. Ja, wat je afgelopen maand zag, is eigenlijk dat er minder gas bijvoorbeeld vanuit Noorwegen is gekomen, mede door outages. En je ziet ook in de omringende landen, zoals in Duitsland en ook in de UK dat de prijs hoger ligt dan in Nederland. Dus netto exporteren we meer gas naar die landen omdat de prijs daar hoger ligt.

Peter: En je zei net autootjes, maar je bedoelt dat het outages zijn, maar is uitval van de installatie.

Rick: Het zijn uitval, ongeplande uitval van een installatie, klopt. Het is een standaard begrip een beetje in de energiewereld, maar even goed dat we dat uitleggen. En daardoor zie je eigenlijk dat we dit jaar in januari meer dan de helft van ons gasverbruik, of ook de export, kwam uit de opslag zelf. In tegenstelling tot vorig jaar, dat het ongeveer 40% was. Dus daardoor zie je dat die opslag veel harder aangewend is. En in Nederland zitten we nu, het is inmiddels februari, maar rond de 33%. En in Europa op 48%. Dus dat baart wel een soort van zorgen.

Peter: Ja, maar wat zijn de consequenties?

Rick: Ja, het baart zorgen.

Peter: En wat zijn de consequenties? Hoe erg is dat?

Rick: Nou je ziet A, zijn er meer geluiden in de markt. Omdat als je nu kijkt naar de gasprijs in de zomer versus de gasprijs van de volgende winter, is de gasprijs in de zomer hoger dan die van de komende winter. Dus gas opslaan kost geld, want als je koopt nu voor 55 en je kan dat straks verkopen voor 51 jaar dan maak je verlies. Dus er zit geen economisch rendement in, dus ja er moet iets gebeuren. Je ziet nu diverse partijen die vragen om maatregelen vanuit de Europese Commissie. Ze zouden de targets los moeten laten, omdat dat kunstmatig zorgt voor hogere prijzen. Als we gewoon de markt zijn werk laten doen, dan wordt de bereidheid om meer voor gas te betalen misschien minder. Maar je leest ook wel dat ze meer vragen om een price cap, omdat die prijs weer naar het hoogste niveau in twee jaar is. Zouden we de industrie in Europa ook concurrerend moeten houden met bijvoorbeeld de VS. Dus dan zou er een price cap moeten komen op het gas.

Peter: Ik vind het toch wel bijzonder dat de gasprijzen straks in de zomer hoger zijn dan in de winter. Maar er was ook goed nieuws te melden over de gasmarkt. En dat had dan te maken met de aanvoer. Jij gaf het net al even aan Floris, de aanvoer van LNG in dit geval. En dat er dus ook nieuwe fabrieken gaan. Want dat was dan misschien het goede nieuws wat Trump had aangekondigd. Dat er ook nieuwe LNG-fabrieken geopend gaan worden. Dat gebeurt ook in Qatar. Zoals ik al zei, goed nieuws. Zijn we daarmee onze problemen ook opgelost?

Rick: Nee. In die zin de korte termijn problemen, voor zover het echt problemen zijn. Laten we het uitdagingen noemen. Op de korte termijn heeft dat minder effect, omdat zo'n fabriek moet gebouwd worden. Dat kost jaren tijd. Dus voordat zo'n fabriek effect heeft op de markt en zorgt voor meer LNG, zijn we alweer een paar jaar verder. Dus dat heeft niet op de korte termijn, waar we toch meer kijken naar het weer, de opslag. Hoeveel kunnen we op dit moment krijgen en hoeveel verbruiken we op dit moment? Ja, heeft dat minder effect.

Peter: En dan nog een laatste, wat korter bericht, maar ook wel in de categorie goed nieuws. Dat is als gevolg van het staakt het vuren in het Midden-Oosten. De Houthi’s hebben aangegeven dat hun aanvallen op tankers in het Suezkanaal voorlopig zullen beëindigen. Dat lijkt mij goed nieuws voor de LNG-schepen die dan niet langer via Zuid-Afrika hoeven te varen.

Rick: Ja, klopt. Nu varen ze via Kaap de Goede Hoop. Dus helemaal om het continent heen. Via het Suezkanaal kan je binnendoor als je het vanuit het Midden-Oosten of Azië bekijkt. Als het rustig en veilig blijft daar, dan zullen die schepen op termijn weer via het Suezkanaal kunnen. En dat scheelt aanmerkelijk wat dagen voordat zo'n schip in Europa komt.

Peter: En dat zal ook wel weer wat doen voor de prijzen dan?

Rick: Ja, transportkosten worden lager. Dus aantrekkelijker om LNG richting Europa te varen.

Peter: Ja, dan in de categorie gas. Minder actueel, maar wel iets meer beleidsmatig. Dat is het volgende wat ik graag ook even met jullie, met jou met name Rick, wil bespreken. Dat zijn twee nieuwe regelingen die de komende jaren van kracht gaan worden. Die veel impact zullen hebben ook op de kosten voor gas, voor bedrijven. Want we hadden het er net over dat die LNG misschien wat goedkoper gaat worden doordat ze weer door het Suezkanaal kunnen varen. En dat zal niet op heel korte termijn zijn. Maar er komen twee nieuwe regelingen aan. Ik gaf het al even aan. Dat is de bijmengverplichting van groen gas en de ETS-2 regeling. Beide hebben we al eens eerder in deze podcast genoemd. Maar ik denk dat het wel goed is om nog even bij stil te staan. Want zoals gezegd, ze gaan best wel wat impact hebben op bedrijven die die gas afnemen. Misschien kunnen we beginnen bij de ETS-2 regeling. Rick, wat is het en waarvoor is het en wat gaan bedrijven hiervan van merken?

Rick: Ja, het is door de Europese Commissie ingesteld. Het initiatief met ETS-2 willen we eigenlijk ook. We hebben al voor ETS-1 echt de grote grootverbruikers die CO₂-rechten moeten inkopen en de EUA's en daar hebben we het ook wel eens in het MarktRapport over dat die stijgen dalen, maar de komt op op termijn volgens mij op zijn vroegst in 2027 een markt bij. Waarbij wij als energieleverancier voor onze gasverbruikers rechten moeten aanschaffen om de CO₂-uitstoot die bij de bij dat gas hoort te compenseren of daarvoor te betalen. Dus ja, dat zal uiteindelijk ook op de rekening richting onze eindverbruikers gaan. Dus er komt een soort van premium op de gasprijs.

Peter: Ja, en wat die prijs gaat zijn, dat is nog niet bekend geloof ik hè?

Rick: Nee, het is een nieuwe markt, dus er moet in die zin een markt ontstaan. En er is ook nog heel veel over onzeker, Maar het wordt nu ingeschat dat het ongeveer op 45 euro per ton CO₂ komt ongeveer neer op 8 cent per kuub. Wat erbij komt ten opzichte van op je gasprijs die je nu betaalt.

Peter: Ja, ik zal even zorgen dat we een linkje bij deze podcast plaatsen naar de webpagina's met informatie over ETS-2. Daar zit ook geloof ik nog wel een kamerbrief bij met een soort berekening. Dat geeft in ieder geval een beetje een indicatie. Dat was ETS-2. Dan is er nog een andere regeling. Dat is de Bijmengverplichting groen gas. Wat houdt die in? Wat is het doel daarvan?

Rick: Ja, die is ingesteld eigenlijk door de Nederlandse overheid. En die houdt in dat wij als gasleverancier groen gas moeten bijmengen, om het maar zo te noemen. In ons het gas wat wij aan onze klanten leveren en dat betekent dus dat wij voor een X gedeelte groen gas certificaten moeten inkopen. Dat zijn garantie van oorsprong voor dat het gas groen is geproduceerd, die moeten wij bijkopen om ons ons gas portfolio te vergroenen.

Peter: Ja, dan moet er gewoon een bepaald percentage zijn we verplicht aan groen gas toe te voegen aan het reguliere gasnetwerk. Dat gas, zo heb ik mij ook laten vertellen, dat heeft dezelfde samenstelling als na bewerking.

Rick: Ja, klopt. Hetzelfde als elektriciteit. Je weet niet of het uit een windmolen komt of uit een gascentrale.

Peter: Nee, en dat geldt ook hiervoor en de bedoeling is inderdaad om de productie van groen gas te stimuleren.

Rick: En de hele gasketen te verduurzamen. En dat betekent wel, als je kijkt naar die Garanties van Oorsprong voor groen gas, die zijn vrij duur. Dat betekent dus dat er een toeslag in de toekomst zal gaan komen op de bestaande factuur. Wanneer dat gaat starten en hoe het allemaal effectief moet gaan worden, daar is nog heel veel onduidelijk over. Op zijn vroegst, volgens mij januari 2026, maar het zal ook zomaar weer een jaar uitgesteld kunnen worden. Dus in die zin is het ook nog veel duidelijk, maar ook heel veel niet. En dat is iets wat de komende tijd helder moet gaan worden.

Peter: Maar ik begrijp wel dat voor beide regelingen het geldt dat iedereen die niet onder die ETS-1, laten we hem zo even noemen, die eerste regeling valt, dat het eigenlijk daarop een toepassing is.

Rick: Ja, die betaalt zelf, die koopt zelf zijn rechten in. En ze zijn ook wel goed om te vermelden, ook voor de glastuinbouwsector, aan het kijken in hoeverre deze sector hier ook aan moet voldoen. Dus dat is nog een open eind in het hele verhaal.

Peter: Nou, ook hiervoor geldt we zullen de link eventjes toevoegen aan de beschrijving van deze podcast. Dan kunt u dat ook rustig teruglezen. Nou, dank je wel Rick, heldere uitleg. We gaan daar de komende maanden vast nog meer over horen. En wellicht ook in deze podcast. Ja, dan komen we bij jou Floris. Je hebt een tijdje je mond moeten houden. Op je tong moeten bijten. Maar we hebben het hier in de podcast wel vaker gehad over de toegenomen volatiliteit. Door, ja, als gevolg van het grotere aandeel hernieuwbare energie. Dus meer wind en meer zonne-energie. En op momenten dat er geen wind of zon is, dat die prijzen dan omhoog gaan. En dat leidt toch vaak wel tot heftige reacties op de energiemarkt. We hebben het ook vaak over net congestie en de problemen die dat oplevert bij de elektrificatie van het bedrijfsleven. En batterijen kunnen daar een rol in spelen in de manier waarop je met die nieuwe situatie moet omgaan. Dus ja misschien kunnen we even met die eerste beginnen, de volatiele energiemarkt. Floris, in hoeverre zou een batterij daar een rol in kunnen spelen?

Floris: Ja, dank je wel. Hoe ik het zie, is dat batterijen vooral goed zijn in het opvangen van korte pieken. En dalen in elektriciteitsproductie en consumptie over de dag. Dus dan hebben we het over een paar uur. Daarmee hebben ze dus een dempend effect op de volatiliteit in de markt. Mits ze goed worden aangestuurd. Dat is wel echt belangrijk. Dus naarmate er meer duurzame bronnen komen op de markt, zoals zon en wind, zal ook de volatiliteit in onze prijs toenemen. Dat komt natuurlijk omdat de productie en consumptie als het ware verder uit elkaar gaan lopen. Hierbij is, dus naar mijn mening, een groeiende rol voor batterijen weggelegd, om die demping en die stabilisatie te regelen. Je ziet in het land nu al grote batterijopstellingen staan van een paar megawatt die helpen het net te stabiliseren. Maar ook zie je dat bedrijven en particulieren steeds meer kiezen voor een batterijoplossing achter de meter. Ik wil nog even een kanttekening maken bij de stabiliserende functie van batterijen want je ziet soms ook dat batterijen zorgen voor meer volatiliteit en dat komt omdat ze soms te snel reageren op prijsprikkels op de onbalansmarkt. TenneT heeft daar al maatregelen voor aangekondigd door de prijssignalen wat later af te geven, maar dat zijn wel belangrijke ontwikkelingen om in de gaten te houden.

Peter: Ja en ik noemde het net al eventjes in de introductie, netcongestie, daar zou het ook een oplossing voor kunnen zijn. Hoe werkt dat precies?

Floris: Ja, ik denk dat dat wel een van de belangrijkste functies van een batterij is. Laat me misschien eerst even uitleggen waarom bedrijven nu kiezen voor een batterij. De belangrijkste reden is toch wel netcongestie. Tenminste, wat ik zie. Netcongestie betekent eigenlijk er is onvoldoende capaciteit aanwezig voor een bedrijf om het gewenste elektrisch vermogen te krijgen. Wat ze op een bepaald moment nodig hebben. Het is waarschijnlijk bij veel mensen wel bekend dat het lastiger is voor bedrijven om een grotere aansluiting te krijgen door deze netcongestie. Of überhaupt een aansluiting te krijgen. Dit zorgt ervoor dat bedrijven investeringen in nieuwe productielijnen uitstellen of dat ze überhaupt kiezen om een fabriek niet te bouwen in Nederland. Dat is hartstikke zonde. Bedrijven met netcongestie, wat wij zien, hebben vaak niet de hele dag een tekort aan vermogen. Het gaat vaak om pieken. Dus wat een batterij dan goed kan helpen, is die pieken op te vangen op het moment dat het bedrijf aan zijn gecontracteerd vermogen zit. Later, als er weer genoeg ruimte is op het net voor het bedrijf, laadt de batterij zich weer op en zo helpt het bedrijf dus uiteindelijk de elektriciteitsverbruik beter te verdelen.

Nou, dit is ontzettend waardevol natuurlijk voor het bedrijf, want daarmee kun je dus wel groeien als je geen grotere aansluiting kan krijgen. En die aansluitingen, die laten de laatste tijd best wel op zich wachten. Er zijn dan lange wachtrijen, dus dan kan de batterij al voor zorgen dat je eerder kan groeien. Het tweede reden voor een bedrijf is efficiënter gebruik maken van prijsfluctuaties op de markt. Een bedrijf kan ervoor kiezen om bij lage elektriciteitsprijzen de batterij vol te laden en deze op duurdere momenten te ontladen. We zien vooral dat bij bedrijven die zonnepanelen hebben en met laadinfrastructuur werken dat dat heel erg loont. Die kunnen namelijk deze batterij vaak aan het werk zetten door goedkope stroom op te slaan en te gebruiken wanneer ze het later nodig hebben. En we zien vooral hoe meer kilowatturen door die batterij heengaan, hoe beter dat is voor de business case van een batterij. Dan als laatste heb je nog partijen die een batterij vooral gebruiken voor netbalancering. Dit kunnen grote traders zijn. Wij als Vattenfall doen dat ook. We zetten dan een batterij neer om Tennet te helpen het net in balans te houden. En dat is dus gewoon om de 50 hertz te behouden in het net. En deze batterijen worden dan ingezet op markten, zoals de FCR en de AFRR om te balanceren.

Rick: En is het dan nu ook zo dat het voor ieder bedrijf loont om zo'n batterij neer te zetten? Want je hoort ook wel volgens mij dat die nettarieven weer heel erg hard zijn gestegen. Dat zou ook zomaar voor kunnen zorgen. Lijkt mij dat zo'n business case in één keer de andere kant op kan gaan.

Floris: Ja, daar heb je zeker gelijk in Rick. Het loont zeker niet altijd. Als je een batterij puur inzet om te handelen. Dan moet je echt als bedrijf goed checken of die business case klopt. Handel op de verschillende balancerings- en onbalansmarkten. Kan lucratief zijn. Maar er komen zoals je zegt ook gewoon kosten bij kijken. Zo betaal je waarschijnlijk ook meer voor transportkosten aan de netbeheerder omdat je maximaal gebruik gaat maken van je aansluiting. Je gaat hem helemaal volgooien of je gaat hem helemaal leeg trekken. Deze kosten kunnen gemakkelijk je business case om zeep helpen. Daarnaast moet je ook kijken of je aansluiting überhaupt groot genoeg is om voldoende gebruik te maken van deze batterij. Want ja, als je een kleine aansluiting hebt en je gaat een hele grote batterij aanschaffen, dan werkt dat gewoon niet goed. We zien vooral dat het loont bij bedrijven die een batterij inzetten voor netcongestie, wat ik net al zei. Omdat de waarde van het kunnen doorgaan met produceren of juist een nieuwe productielijn kunnen bouwen en niet belemmerd worden vaak groter is, die waarde, dan de kosten voor een batterij. En die prijzen van batterijen dalen ook steeds meer, dus dat is alleen maar gunstig. En daarnaast, zoals ik al zei, voor bedrijven die veel pieken hebben in hun verbruik, zoals transporteurs met elektrische vrachtwagens die ze laden op depot. En bedrijven die veel warmte gebruiken, dus daar ook pieken in hebben, loont het zeker om een batterij om daarover na te gaan denken. En daarbij moet ik ook vermelden, bijvoorbeeld transporteurs die krijgen nu ook nog eens HBE's, hernieuwbare brandstof eenheden. Dus als zij energie van zon in de batterij opslaan en deze dan ook nog eens een keer in een vrachtwagen laden. Dan is dat zeer interessant.

Peter: Oké, dus het is niet voor ieder bedrijf interessant. Er zijn bepaalde sectoren die er zeker meer van kunnen profiteren. Maar het is wel een hele goede en flexibele oplossing, als ik het zo hoor. Je hebt het dan over batterijen. Ik stel me zo voor dat, ik denk altijd naar zo'n zeecontainer. Maar die zijn er in verschillende soorten, Floris?

Floris: Ja, klopt. Je hebt ze inderdaad in verschillende soorten en maten. Je hebt 20-voetcontainers, je hebt 40-voet containers, maar je hebt ook gewoon kasten die bedrijven neerzetten. Ik ga het ook even hebben over wat voor materialen er nou voor gebruikt worden. Wat wij vooral zien in deze markt voor bedrijven is dat lithium, ijzer, fosfaat batterijen worden gebruikt. Ondanks dat deze batterijen een lagere energiedichtheid hebben dan bijvoorbeeld een NMC, een nikkelmangaan en kobalt, wat veel in auto's wordt gebruikt. Ze zijn wel goedkoper en ze kunnen ook hogere temperatuur schommelingen weerstaan. Wat natuurlijk erg belangrijk is voor de veiligheid bij je bedrijf. Ook hebben ze door de bank genomen een langere levensduur. En zijn ze minder afhankelijk van zeldzame materialen, zoals kobalt en nikkel. En daarmee dus ook milieuvriendelijker en ethisch ook wat meer verantwoord. Daarnaast zien we ook veel berichten, of zie ik veel berichten over zoutbatterijen binnenkomen. Ik zag het laatst ook op een conferentie. Natrium-ion. Het voordeel daarvan is natuurlijk dat er ontzettend veel materiaal voor is. Zout is overal beschikbaar. Het heeft wel een lagere energiedichtheid dan LFP. Dus dat maakt het ook erg zwaar. En het is voor mij nog niet helemaal duidelijk of deze batterijen ook de functionaliteiten kunnen uitvoeren die gevraagd worden door bedrijven, bijvoorbeeld energiehandel of netcongestie op te lossen. Nou ja, verder nog, je ziet ze in ontzettend verschillende maten. Waar ik veel batterijen bij bedrijven zie komen is tussen de, wat zou het zijn, 500 kilowatt en 1 megawattuur inhoud. Dat is ongeveer het formaat dat ik veel voorbij zie komen.

Peter: Ja, ik denk, er is zoveel over batterijen te vertellen volgens mij. Maar nog even heel kort, Floris, als ik als bedrijf een batterij wil aanschaffen, waar moet ik dan op letten?

Floris: Ja, goed dat je dat vraagt. Er zijn een aantal dingen waar je echt op moet letten. Allereerst, waar we het net ook over hadden, is het belangrijk om voor jezelf na te gaan waarvoor je die batterij wil gebruiken. Heb je deze batterij nodig om netcongestie op te lossen, dan is het voor jezelf waarschijnlijk makkelijker te bepalen of deze batterij de investering waard is. Je kan namelijk zelf goed inschatten hoeveel productiviteit je gaat missen als je die batterij niet koopt. En dit kan je dan weer wegzetten tegen de kosten van zo'n batterij. Als het gaat om handelen dan moet je wel echt even goed kijken of de business case uitkomt. Bedenk ook zelf of jezelf voor handelen of dat je dat door iemand anders wil laten doen. Er zijn natuurlijk ontzettend veel partijen die dat doen dus dat is een belangrijke overweging. En ik zou ook zeggen van veiligheid van de dienstverlener en garantie. Er zijn de laatste best wel veel Chinese batterijen op de markt gekomen. Eigenlijk alle batterijen hebben wel Chinese componenten. Maar het zijn ook gewoon batterijen die volledig Chinees zijn. Sommige zullen echt wel goed werken. Maar je weet niet altijd waar je data bijvoorbeeld naartoe gaat. En je weet ook niet wie de controle heeft over je batterij precies. En daarnaast is het ook qua klantenservice van wil je een klantenservice hebben die ver weg zit of wil je een klantenservice hebben die dichtbij zit. Wat ga je doen als er iets kapot gaat? Dus daarom werken wij veel met Nederlandse partners, die vaak zelf de software hebben geschreven en ook aan alle veiligheidseisen voldoen hier wat ook heel belangrijk is. Deze batterijen bijvoorbeeld een hogere kans dat ze aan de voorschriften voldoen die in Nederland gelden, bijvoorbeeld de PGS 37 een PGS 37-2  zijn opgesteld. Daar gaat dat gaat specifiek over de veiligheid van batterijen en dat vinden verzekeraars ook heel belangrijk. Want we horen ook best wel veel dat verzekeraars zeggen van ja, die batterij mag niet binnen staan. Nou, dat mag in veel gevallen dus wel als die batterij aan de veiligheidseisen voldoet.

Peter: Oké. En Vattenfall, verkopen die zelf die batterijen of heb je daar partners voor?

Floris: Ja, wij werken dus met partners. En dan heb ik het even specifiek over de dienstverlening die ik doe, samen met mijn collega's. Wij verkopen die batterij niet zelf, maar wij adviseren onze klanten wel over welke batterij het beste bij hen past. Dus dat doen we door verbruiksdata te analyseren, ook te kijken naar hun toekomstplannen. Willen ze extra productielijnen inzetten of wat zijn ze van plan? En op basis daarvan geven we advies en verwijzen wij de klanten door naar onze partners die aan onze veiligheidseisen en kwaliteitseisen voldoen. En deze standaarden zijn natuurlijk hoog, omdat wij niet het risico willen lopen dat wij een batterij aanbevelen die vervolgens niet naar behoren werkt. Deze partners doen vervolgens de verdere dimensionering, installatie en onderhoud. En nog even het laatste, bedrijven kunnen bij ons terecht voor een tijdelijke batterij en natuurlijk ook voor koop voor lange termijn.

Peter: Dank je wel Floris. Ik heb er weer veel van geleerd, uitgebreide toelichting. Ik denk dat het heel interessant is voor, voor de luisteraars van deze podcast. Althans als je bedrijfsmatig met energie bezig bent en als je er geen bezwaar tegen hebt, dan zal ik je e-mailadres vermelden.

Floris: Geen probleem

Peter: En dan kunnen ze als ze nog vragen hebben naar aanleiding van deze podcast kunnen jou niet of al nog de vraag stellen. Dan zijn we toch alweer aan het einde gekomen van van deze podcast en dan hebben we nog het laatste onderdeel. Onze vooruitblik naar de rest van de maand en een beetje het begin van de volgende maand. Wat is het nieuws waar jullie naar uitkijken of wat zijn jullie verwachtingen? Rick, kan ik bij jou beginnen?

Rick: Enerzijds en waar we het ook al over hadden over de maatregelen die eventueel al genomen moeten worden rondom het vullen van de opslagen. Worden die percentages aangepast dus daar richting mijn blik op en anderzijds ja dan komt de nieuwe energiewet aan vanaf volgend jaar. Volgens mij 25 jaar geleden dat de vorige ooit is ingegaan. Dat heeft ook het nodige werk. Dus werktechnisch ga ik me daar weer bezig houden.

Peter: Ja, daar zitten veel onderdelen in. Maar daar kunnen we misschien nog een keertje weer in een andere podcast over spreken. Dank je wel, Rick. Floris, wat is het voor jou?

Floris: Ja, ik blijf toch een beetje gefascineerd door de tarieven die er mogelijk gaan komen. Maar ook of ze wel of niet doorgaan dat weet je natuurlijk gewoon niet. Dus veel is nog onduidelijk en blijft natuurlijk best wel vervelend voor de bedrijven die daarmee te maken hebben.

Peter: Je bedoelt dan de tarieven van de tarieven.

Floris: Ja, in de VS, dus daar kijk ik naar en verder houd ik ook de de batterijprijs in de gaten en die verwacht ik ook nog wel dat hij nog wat gaat dalen.

Peter: Jij ook bedankt Floris. Ja, beiden bedankt voor jullie aanwezigheid en de bijdrage vandaag. En ik wil u in ieder geval bedanken voor het luisteren naar deze podcast. Mocht u nog een vraag hebben voor onze experts of een thema graag behandeld zou willen zien aan deze tafel, laat het dan vooral weten. U kunt een e-mail sturen naar podcast@vattenfall.nl. Nogmaals bedankt en tot volgende maand.

--EINDE--